پایان نامه اثرات تاریخ کاشت بر اجزا عملکرد ارقام ماش و لاینهای امید بخش

این تحقیق به منظور بررسی اثرات تاریخهای مختلف کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد پروتئین و نیز بررسی روند تغییرات شاخصهای فیزیولوژیکی رشد مانند شاخص سطح برگ، درجه-روز رشد و سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبی در ارقام و لاینهای ماش در منطقه ورامین در سال 1388 اجرا گردید. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. عامل اصلی شامل 5 تاریخ کاشت (15 اردیبهشت، 30 اردیبهشت، 14 خرداد، 29 خرداد و 13 تیر ماه) و عامل فرعی شامل چهار ژنوتیپ ماش (دو رقم پر محصول منطقه پرتو، گوهر و دو لاین امید بخش1-6-16 و NM-94) بود. نتایج آزمایش نشان داد که بالاترین میانگین عملکرد دانه به میزان 1954 کیلوگرم در هکتار متعلق به تاریخ کاشت آخر (13 تیرماه) بود. اگر چه بین این تاریخ با تاریخ کاشت چهارم (29 خرداد ماه) اختلاف ناچیز و غیر معنی داری مشاهده شد. در بین ارقام و لاینهای مورد بررسی نیز بیشترین میانگین عملکرد دانه مربوط به لاین امید بخش NM-94 با 1892 کیلوگرم در هکتار و پس از آن رقم گوهر با 1763 کیلوگرم در هکتار بود. در این میان لاین 1-6-16 با 1575 کیلوگرم در هکتار کمترین میزان عملکرد دانه را تولید کرد.

تاریخ کاشتهای دیرتر موجب کوتاه شدن کل دوره رشد گیاه گردید و از آنجا که گیاه در این شرایط تمایل به ورود سریعتر به دوره زایشی دارد صفاتی همچون ارتفاع بوته و تعداد گره در ساقه اصلی کاهش یافت.

تاخیر در تاریخ کاشت ارقام و لاینهای ماش موجب افزایش درصد پروتئین دانه گردید. تعداد درجه روز کسب شده و در اختیار گیاه در سه تارریخ اول کاشت بیش از دو تاریخ انتهایی بود. بخش عمده دوره رشد در تاریخهای اول کاشت صرف رشد رویشی شده و سهم فاز زایشی از کل دوره رشد کمتر بود. در حالی که در تاریخهای دیرتر کاشت (تاریخ کاشتهای چهارم و پنجم)، دوره رشد گیاه مصادف با طول روزهای کوتاه مورد نیاز گیاه بوده و انتفال از فاز رویشی به فاز زایشی سریعتر اتفاق افتاد و در نتیجه سهم دوره رشد زایشی از کل فصل رشد گیاه، بیشتر بود که در نتیجه این امر موجب افزایش تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و همچنین طولانی شدن زمان انتقال مواد فتوسنتزی به دانه ها گردید. ‫منحنی تغییرﺍﺕ ‪ CGR‬ ﺩﺭ کلیه تاریخهای کاشت تقریبا ﺍﺯ یک ﺭﻭند مشخصی پیرﻭی‬ ‫کرد. کاشت در تاریخ کاشت چهارم (29 خرداد ماه) و پنجم (13 تیر ماه) به دلیل برخورد سریعتر گیاه با روزهای کوتاه، موجب کوتاه شدن دوره رشد گیاه به ترتیب به 84 و 74 روز گردید. این دو تاریخ به عنوان تاریخهای مناسبتر کشت ماش در منطقه ورامین مشخص گردیدند.

کلمات کلیدی: ماش، تاریخ کاشت، درصد پروتئین، عملکرد، سرعت رشد محصول، درجه-روز رشد

تاریخ کاشت و اثر آن بر عملکرد و اجزاء عملکرد ماش

با تغییر تاریخ کاشت بسیاری از شرایط محیطی تولید تغییر می کنند. به دنبال این تغییرات بسیاری از خصوصیات گیاهی موثر در عملکرد از جمله، تولید ساقه و گره، ظهور جوانه های گل، غلاف ها و دانه ها و پر شدن آنها که تحت تاثیر مستقیم طول روز و حرارت روز و شب هستند در جهت افزایش یا کاهش آن تغییر می نماید.

حسن زاده، 1370 اثرات تاریخ کاشت بر عملکرد، اجزاء عملکرد و درصد پروتئین دانه 3 رقم ماش در دو منطقه واقع در اصفهان را مورد بررسی قرار داد. در منطقه لورک 6 تاریخ کاشت (از اول تیر) در نظر گرفته شدند. ارقام مورد بررسی هم شامل: پرتو، گوهر و VC-1973 بودند. به طور کلی زمان شروع و طول دوره مراحل رشد و نمو گیاه، خصوصیات رشد رویشی و زایشی، درصد و عملکرد پروتئین دانه، عملکرد دانه و اجزای عملکرد تحت تاثیر تاریخ کاشت قرار گرفتند. تعداد روز تا رسیدن به هر یک از مراحل عمده نمو در تاریخ های کاشت اولیه طولانی و با تاخیر در کاشت به علت تاثیر طول روز، کوتاه تر گردید. وزن صد دانه در تاریخ های کاشت آخر کمتر شد. شاخص برداشت در سه تاریخ کاشت آخر بیشتر بود. تاریخ کاشت بیشترین تاثیر را بر طول ساقه اصلی داشت، به طوری که در تاریخ های کاشت آخر همراه با افزایش طول میان گره افزایش یافت.