تحقیق نقش نظام سیاسی بر توسعه اقتصادی ایران

پروژه تحقیقاتی بررسی نقش نظام سیاسی بر توسعه اقتصادی ایران(بعد از پیروزی انقلاب اسلامی)

نظام سیاسی و اجزای تشکیل دهنده آن

نظام و کارکرد گرایی

هنگامی با دقت به محیط اطراف خود نظر کنید دستگاه های با اجزای معین، هماهنگ و منظمی ملاحظه خواهید کرد که کارکرد آنها به خاطر رسیدن به یک هدف کلی می باشد. در صورتی که در یکی از اجزای اختلال یا نارسایی ایجاد شود هدف کلی آن سیستم مختل می شود. و نظام مهندسی آن به هم می خورد. هم مانند بدن انسان که قلب، مغز و دیگر اعضا تشکیل شده است و با کارکردی هم آهنگ تعادل زیستی را حفظ می نماید.

با آغاز قرن 19 میلادی دانشمندان به اکتشاف بزرگی در علوم طبیعی دست یافتند و با اختراع ساعت، هواپیما و ... این نظام مهندسی را که در طبیعت موجود بود به کار گرفتند. اما با گسترش علم اثباتی در حوزه علوم اجتماعی که تحت پوشش جامعه شناسی سیاسی شکل کاملا جدیدی به خود گرفت علوم طبیعی را برای شناخت دولت به کار گرفت و علمای بزرگ و علاقمند علوم اجتماعی در قرن 19 را واداشت تا تجربه در علوم طبیعی را به علوم انسانی تعمیم دهند.

به همین دلیل کارکردگرایان معتقدند که هر پدیده اجتماعی دارای یک کلیت است که این کلیت از اجزای خاص خود تشکیل شده است. علم می تواند پیوستگی رابطه این اجزا را شناسایی نماید و هدف کلی یک سیستم را بهتر مورد ارزیابی قرار دهد. عناصر تشکیل دهنده این ساخت های اجتماعی به گونه ای است که میل به ثبات دارد. سپس واحدهای کوچکتر نیز دارای سازمان و به صورت نظامی به هم پیوسته عمل می نمایند که نقش هر کدام و میزان مشارکت آنها در حفظ الگو و هدف نهایی سیستم مورد اهمیت است. از کسانی که طرفدار این نظریه و یا به عبارتی از بانیان این اندیشه بود تالکوت پارسونز است. وی از تعادل در نظام و سیستم صحبت به میان آورد و بیان داشت که نظام های اجتماعی به طور کلی نوعی گرایش به یکپارچگی و هماهنگی و سازگاری با محیط دارند که همین موضوع باعث خواهد شد تا آن نظام یا سیستم پابرجا باقی بماند و متعادل باشد.

بررسی تطبیقی وضعیت نظام سیاسی و اقتصادی ایران با اروپا

آیا تضادهای که بین فئودالیسم و بورژواها در اروپا وجود داشت و باعث شکل گیری احزاب محافظه کار و لیبرالیسم شد در ایران وجود داشته یا خیر؟

محمدعلی همایون کاتوزیان از جمله کسانی است که با استفاده از نظریات مارکس و انگلیس در مورد اقتصاد ایران نوشته است که اصولا فئودالیسم اروپایی در ایران به وجود نیامده است. دلیل اصلی که این نظریه پرداز به آن استناد می نماید این است که بخش زیادی از زمین های حاصلخیز در مالکیت دولت بود و بقیه هم به اراده دولت به افراد واگذار می شد. بنابراین این قدرت دولت بود که می توانست شخص را مالک یا از مالکیت ساقط نماید. و این موضوع باعث شد تا در ایران طبقه آریستوکرات به وجود نیآید و دولت را در ایران مانند اروپا. نماینده هیچ طبقه ای نبود تا رضایت آنها را به دست آورد یا از آنها پشتیبانی نماید. تاجر، پیشه ور، رعیت همه و همه در سلطه دولت قرار داشت. یک استثمار کلی وجود داشت که انحصار مطلق را در دست داشت. آن هم دولت بود. در اروپا، هر چه طبقه بالاتر بود دولت بیشتر به آن اتکاء داشت. در ایران هرچه طبقه بالاتر بود بیشتر به دولت اتکاء داشت ... به همین دلیل قانون یعنی چهارچوبی که تصمیمات دولت را به حدودی محدود و در نتیجه قابل پیش بینی می کند وجود نداشت...