ساخت و ساز پایدار در ارتباط با معماری سنتی ایران

ساخت و ساز پایدار در ارتباط با معماری سنتی ایران

خلاصه

انسان همواره در طول تاریخ سعی می‎نماید به منظور ایجاد سرپناهی امن برای سكونت، آن را با محیط پیرامون خود هماهنگ سازد تا بتواند شرایط مناسبی برای ادامة حیات خویش ایجاد كند و درحقیقت شرایط جغرافیایی، اقلیمی نیز در شكل گیری این فضای زیست، دخالت مستقیمی دارد. در ایران به علت دارا بودن، ‌چهار اقلیم متفاوت گرم ومرطوب، گرم و خشك، معتدل و مرطوب و سرد، معماری‎های متفاوتی (به ویژه در طراحی مسكن بومی) هماهنگ با اقلیم بوجود آمده كه در چنین فضاهای ساخته شده‎ای، به كارگیری مصالح بومی كه كمترین تأثیر نامطلوب برمحیط را دارند و همچنین كاهش میزان انرژی مصرفی با استفاده از مصالح محلی، موجب پایداری محیط زیست و افزایش دوام بناها گردیده‎اند. از این رو در این مبحث، سعی برآن است تا بتوانیم معماری بومی ایران را در اقلیمهای متفاوت باتوجه به پایداری محیط و صرفه‎جویی در مصرف انرژی بررسی نموده و معایب معماری جدید در هر اقلیم را از نظر مواردی همچون به كارگیری مصالح ناهماهنگ با شرایط منطقه، طراحی نامناسب بنا ، عدم صرفه‎جویی در مصرف انرژی و تخریب محیط به صورت اجمالی مورد ارزیابی قرار دهیم. در انتها به جمع بندی و ارائه راهبردهایی در صرفه‎جویی انرژی در ساختمان باتوجه به فن‎آوری جدید می‎پردازیم.

واژه‎های كلیدی: ساخت و ساز پایدار، معماری سنتی، مصالح بومی، ‌انرژی قابل تجدید، فرم خطی

1ـ1ـ طرح مسئله

چگونگی برخورد با طبیعت ومعماری در آن، واكنشی است كه هر انسانی در نقاط مختلف كرة زمین داشته و خواهد داشت و معماری با ارزش باقی مانده از دوران گذشته نشان دهندة فائق آمدن او به صورت كامل یا ناقص بر عواملی همچون مسائل اقلیمی ، آب و هوا و… می‎باشد. از اینجاست كه ما شاهد معماری بومی گوناگونی در كشورهای مختلف جهان همخوان با اقلیم و فرهنگ می‎باشیم كه ویژگیهای خاص منطقة خود را نشان می‎دهند. در ایران به علت دارا بودن شرایط گوناگون اقلیم و فرهنگ، ویژگی خاصی دارد و معماری‎های متفاوتی هماهنگ با اقلیم در آن بوجود آمده است. لذا به منظور بررسی معماری سنتی هر اقلیم، به ویژه طراحی مسكن بومی، نكاتی را مدنظر قرار داده‎ایم كه شامل موارد ذیل می‎باشند :

الف ـ خصوصیات اقلیمی هر منطقه چه تأثیری بر معماری آن منطقه خواهد گذاشت؟

ب ـ نحوة به كارگیری مصالح بومی و انرژی های قابل تجدید درمعماری هر منطقه باتوجه به شرایط اقلیمی به چه صورت می‎باشد ؟

ج ـ آیا در ساخت و سازهای هر منطقه حفظ محیط زیست و صرفه‎جویی در مصرف انرژی مورد توجه قرار می‎گیرد؟