پایان نامه تاثیر معلولیت جسمی حرکتی بر خلاقیت نوجوانان

چکیده تحقیق

تحقیق حاضر بررسی تأثیر معلولیت جسمی- حرکتی نوجوانان دختر بر خلاقیت آنها را مورد مطالعه قرار می دهد. هدف از این تحقیق نیز بررسی چگونگی تفکر خلاق در افراد معلول جسمی- حرکتی و نیز یافتن همبستگی اجتماعی صفات شخصیت و نیروی خلاق در این افراد است.

در این تحقیق بعد از تعاریف متعدد از خلاقیت، مراحل و عوامل مؤثر بر خلاقیت به رابطه ی خلاقیت و ویژگی های شخصیتی اشاره شده است. همچنین با مطالعه مفهوم خودپنداری و نقش تصویر ذهنی بدن در خودپنداری نوجوانان این مسأله روشن می شود که به طور کلی تصویر ذهنی بدن به عنوان آگاهی کامل شخص از بدن خودش و امکانات آن برای حرکت و جنبش می باشد و محققان بر اهمیت نهایی تصویر ذهنی بدن بر سازگاری روانی و هیجانی تأکید کرده اند. اثر معلولیت فرد بر روی رفتارش بیشتر غیرمستقیم است تا مستقیم. همچنین سطح آرزوی فرد نهایتاً به خودپنداری او بستگی دارد. چگونگی واکنش افراد نسبت به یک فرد معلول مهمتر از معلولیت واقعی اوست. خودپنداری افراد بیشتر از ناتوانی آنها در رفتارشان تأثیر دارد.

از سوی دیگر مرور تحقیقاتی که درباره جنبه های روانی معلولیت جسمی- حرکتی به عمل آمده آشکار می سازد که در اکثر افراد معلول ادراکخودوخودپنداریو ارزیابی از خود تحت تأثیر معلولیت جسمانی قرار می گیرد.

جامعه تحقیق ما معلولان جسمی- حرکتی مراکز توانبخشی در مقطع نوجوانی است که 50 نفر بودند و برای مقایسه نیز 50 نفر از دانش آموزان دوره راهنمایی و دبیرستان شهر تهران انتخاب شدند. در این تحقیق آزمون مورد استفاده قرار گرفت. 1- آزمون خلاقیت تورنس که شامل 60 سؤال بود و 2- آزمون خودپذیری که شامل 30 سؤال بود.

مقایسه و تجزیه و تحلیل نمرات دو گروه نشان داد که گروه معلولان جسمی- حرکتی به طور معنی داری از گروه مقایسه پایین تر بودند همچنین نمرات خودپذیری گروه معلولان نیز پایین تر از گروه مقایسه بود. محاسبه همبستگی بین خلاقیت و خودپذیری نیز رابطه مثبت را بین خلاقیت و خودپذیری را نشان می دهد.

******************

فهرست مطالب

فصل اول

مقدمه

بیان مسئله

هدف تحقیق

اهمیت و ضرورت تحقیق

فرضیه های تحقیق

جامعه آماری

نمونه آماری

ابزار پژوهش

تعریف اصطلاحات

معلولیت

معلولیت جسمی- حرکتی

خلاقیت (تفکر خلاق)

خودپذیری

خود

خودپنداری

عنوان صفحه

روان نژندی (روان رنجوری)

خودشکوفایی

توانبخشی

فصل دوم

پیشینه تحقیق

بررسی تاریخی

تعریف خلاقیت

عوامل موثر بر خلاقیت

رابطه خلاقیت و ویژگی های شخصیتی

دیدگاه روانکاوی از خلاقیت

دیدگاه گیلفورد درباره خلاقیت

دیدگاه تورنس درباره خلاقیت

خلاصه ای از تاریخچه نظریه های خود

مازلو و نظریه خود

چگونگی شکل گیری خود

خودپنداری

رشد خودپنداری در نوجوانی

عنوان صفحه

خودواقعی و خود آرمانی

خودشکوفایی و خلاقیت

نقش تصویر ذهنی بدن در خودپنداری نوجوان

مروری بر دنیای معلولین

معلول چیست؟

علل معلولیت ها

انواع معلولیت

جنبه های روانی معلولیت جسمی- حرکتی

معلولیت جسمی- حرکتی و خودپنداری

مشکلات ناشی از معلولیت و نقایص بدنی

تأثیر والدین بر شخصیت افراد معلول جسمی- حرکتی

توان بخشی معلولین جسمی- حرکتی

فصل سوم

موضوع تحقیق

جامعه آماری

گروه مقایسه

روش نمونه گیری

عنوان صفحه

روش تحقیق

ابزار تحقیق

- آزمون خلاقیت تورنس

نمره گذاری پرسشنامه

آزمون خودپذیری

نمره گذاری آزمون خودپذیری

روش آماری

نحوه اجرای آزمون

فصل چهارم

نقد و اعتبار فرضیه ها

فرضیه شماره

فرضیه شماره

فرضیه شماره

فصل پنجم

خلاصه فصول قبل

تفسیر و نتیجه گیری

پیشنهادات

عنوان صفحه

محدودیت ها

ضمائم

منابع مورد مطالعه

*******************

مراحل خلاقیت

در مطالعه خلاقیت از دیرباز این سوال مطرح بوده است که خلاقیت چگونه روی می دهد و عقاید امروزی بیانگر این موضوع است که فرآیندهای خیلی خلافه یک فرد با فرآیندهای کمتر خلافه فرد دیگری تفاوت چندانی ندارد. یعنی تفاوت بیشتر از آنکه کیفی باشد کمی است. مع الوصف عده ای معتقدند افکار خلاق در بخش ناخودآگاه ذهن تشکیل می شود. گواه این عده اعتراف متفکرین خلاقی بوده است که اذعان داشته اند در لحظه ابداع و آفرینش در تفکری ناخودآگاه سیر می کردند. بنابراین به اعتقاد این گروه تفکر خلاق چه در قالب هنر باشد، با علم به میزان محسوسی به دوباره سازی ناآگاهانه، سمبلها و اطلاعات در ذهن وابسته است.

در قرن بیستم ویلیام والزبه عنوان نخستین اصلاح گری که توانسته بود منبع فرآیندهای خلاق را شرح دهد اشاره شده است، او در کتاب هنر فکر کردن به مراحل خلاقیت توجه کرده است در واقع اندیشه های والز الهام گرفته شده از اندیشه های هلم هولتمنفیزیکدان و فیزیولوژیست آلمانی قرن نوزدهم است. والز با استفاده از مصاحبه ها، پرسشنامه ها و خاطرات متفکران برجسته خلاق توانست به یک الگوی چهارگانه در فرآیند خلاق برسد. این چهار مرحله عبارتند از: آمادگی، نهفتگی، اشراق و اثبات. اگرچه باید گفت واژه های آمادگی، نهفتگی، اشراق و اثبات بعداً توسط کاترین پاتریک در کتاب تفکر خلاق چیست؟ رواج پیدا کرده است.

...

جنبه های روانی معلولیت جسمی- حرکتی

معمولاً معلولیت حرکتی روی رشد روانی کودکان تأثیری ندارد چون معلولیت از آغاز زندگی وجود داشته و کودک خود را همان گونه شناخته است. همان طور عوامل روانی نیروی معلولیت حرکتی تأثیری ندارد. برعکس اشتباهات تربیتی ممکن است اثرات روانی عاطفی وخیمی روی این کودکان بگذارد که بیشتر ناشی از برداشت غلطی است که اطرافیان حتی پدر و مادر از وضع این کودکان دارند و غالباً آنها را تشویق؛ به بدست آوردن اکتساباتی می کنند که کودک قادر به آن نمی باشد و این امر اثر منفی روی کودکان می گذارد. اصولاً ارزیابی مسایل این کودکان به علت بی توجهی به نکات زیر غالباً اشتباه آلود است:

اول این که این کودکان را با معلولین حرکتی دیگر مثل معلولانی که از نظر امکانات استقلال اجتماعی مشکلات کمتری دارند یکسان قرار می دهد در حالیکه صحیح نمی باشد.

دوم این که نارسایی عضوی را که غالباً با نقصان حرکتی توأم است معمولاً فراموش می کنند و اگر این نارسایی را پذیرفته باشند ناشی از تأثیر نقصان حرکتی می دانند در صورتی که چنین نیست.

معلولیت از اثرات تراکمی ناتوانی و پی آمدهای شخصی و اجتماعی آن بوجود می آید که اثری تعیین کننده روی سطح کارکردی فرد دارد. شخصی که با ویلچر حرکت می کند در یک شاخه شغلی که جابه جایی لازم را نمی سازد معلول نیست. تغییرات در بدن و در قابلیت فقط در یک فرهنگ و در یک زمینه شغلی معین معنی می دهد. یک ناتوانی وقتی به معلولیت تبدیل می شود که سبب فقدان یک مشخصه و یا یک قابلیت شود که به وسیله فرهنگ و یا خود شخص به عنوان چیزی که از توانایی و کارایی فرد می کاهد درک می شود.

معلولیت جسمی- حرکتی و خودپنداری

در بیشتر فرهنگها بدن و ظاهر کلی موضوعاتی هستند که به طور قابل ملاحظه ای نگرش هستند و ممکن است تأثیر قاطعی بر خودپنداری فردی داشته باشد.

...