مقاله فرهنگ سازمانی و روحیه کارکنان سازمان

مقاله تحقیقاتی بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی و روحیه کارکنان سازمان

منابع تحقیق بصورت درون متنی

مقدمه :

انسانهایی که در یک نظام اجتماعی کوچک یا بزرگ زندگی می کنند، دارای باورها، اعتقادات، ارزشها، سنتها و هنجارهای مشترکی هستند که در مجموع، فرهنگ آن نظام اجتماعی را تشکیل می دهند.

قوت و ضعف فرهنگ هر نظام بستگی به میزان ژرفا و همبستگی با پدیده های مزبور دارد. بی تردید هر قدر فرهنگ یک نظام اجتماعی نیرومند تر باشد، تغییر و تحول فرهنگی در آن دشوارتر است. سازمانها نیز به عنوان یک نظام اجتماعی، بر حسب اهداف و ماموریتشان، پیشینگی پیدایی شان، تکنولوژی، ساختاری زمانی و روشهای اجرایی شان و به طور کلی عواملی از این دست، دارای فرهنگهای متفاوتی هستند.سَمت دادن سازمانها در جهت اهداف راهبردی (استراتژیک) چنانچه با باورها و فرهنگ کارکنان آن سازمان همسو نباشد، کاری بس دشوار خواهد بود و در نهایت در روند اجرایی با مانع مواجه خواهد شد.

در صورتی که، باورهای شکل دهنده تصمیمات بلند مدت و کلان سازمان را باورهای راهبردی(استراتژیک) و باورهای مشترک اجرا کنندگان تصمیمات را باورهای کاربردی (تاکتیکی عملیاتی) بنامیم، همسو کردن، این دو دسته باور به هم افزایی فرهنگی و توفیق سازمان در تحقق اهداف خود خواهد انجامید. برای همسو کردن هدفها راهنما (راهبردی) و باورهای روزمره (کاربردی) و جلب تمایل قلبی و برانگیختن انگیزه های درونی افراد که باعث به اجرا در آمدن تصمیمات مدیران عالی سازمان می شوند، لازم است تدابیری موثر اتخاذ شود. این گونه تدابیر را اصطلاحا مدیریت فرهنگ سازمان می نامند.

فرهنگ

فرهنگ واژه ای فارسی و مرکب از دو جزء فر و هنگ است (فر) غیر پیشودنند و به معنی جلو و بالا است و هنگ به معنی کشیدن و نیز تعلیم و تربیت می باشد. در زبان انگلیسی واژه Culture بکار می رود. که معنای آن کشت و کار یا پرورش بوده است. در ادبیات عرب دانشمندان علوم اجتماعی واژه ثقافه را معادل آن قرار داده اند این لغت از ریشه ثقف به معنی آموختن، ماهر شدن و یافتن آماده است.

فرهنگ عبارتست از مجموعه ای از ارزشها، باورها، درک و استنباط شیوه های تفکر یا اندیشیدن که اعضای سازمان در آن وجوه مشترک دارند و همان چیزی است که به عنوان یک پدیده درست به اعضاء تازه وارد آموزش داده می شود.

سازمان

سازمان یک نهاد اجتماعی است که مبتنی بر هدف می باشد و ساختار آن به صورتی آگاهانه طرح ریزی شده است و دارای سیستم های فعال و هماهنگ است و سرانجام با محیط خارجی ارتباط دارد.

روحیه

روحیه عبارت است از شیوه اندیشی، نحوه برداشت افراد و گروههای کارکنان از محیط کارشان و نیز کوشش و همکاری و میل و رغبتی که کارکنان برای رسیدن به هدفهای سازمان از خود نشان می دهند.

روحیه مجموعه ای از احساسات، عواطف و طرز فکر آدمی است، در مواردی آن را با رضامندی شغلی مترادف ذکر کرده اند.

نکته مهم این است که روحیه با درجه رضامندی هر فرد در سازمان به گونه ای که نیازهای معنوی و مادی او ارضاء شود، ارتباط زیاد دارد.

فرهنگ سازمانی

نظام معانی مشترک به وسیله اعضای سازمان به حفظ و تمایز سازمان از سازمانهای دیگر منجر می شود.

فرهنگ سازمانی پدیده ای ملموس نیست و به راحتی قابل شناسایی نمی باشد. کوه یخی است که تنها قله آن آشکار است. و بخش عمده ای ناپیدا و پنهان است ولی در واقع نمایانگر شیوه زندگی واقعی اعضای سازمان است.

اهمیت روحیه در سازمان

دنیای ما، دنیای سازمانهاست و گرداننده اصلی این گردونه، انسانها هستند آنانند که به کالبد سازمانها جان می بخشند و تحقق هدفها را میسر می سازند بدون انسان، سازمان بی معنی است و مدیریت امر موهوم. شاید این شبهه پیش آید که در دنیای آینده که آدمواره ها و ماشین ها جای انسانها را در سازمانها پر می کنند، نقش انسان در سازمان کمرنگ خواهد شد، اما به هیچ رو اینگونه نخواهد شد و با خود کاری و ماشین شدن کارها نوع فعالیتهای انسانی در سازمان تغییر شکل می دهد، امّا نقش به یقین تعیین کننده انسان، به عنوان حاکم سازمانی همچنان برقرار و مستدام خواهد بود.

موثر بودن افراد در به ثمر رساندن اهداف سازمانی بستگی مستقیم به چگونگی روحیه آنها دارد از این رو است که توجه به بالا بردن سطح روحیه کارکنان سازمانی جای پر ارج و اهمیتی را در اداره امور سازمانهای اجتماعی به خود اختصاص داده است.

مفهوم روحیه و اهمیت توجه به آن در مدیریت

روحیه در فرایند روابط انسانی اهمیت خاصی دارد زیرا، می تواند نمایانگر وضع کلی روابط انسانی در یک سازمان باشد.

روحیه مجموعه ای از احساسات، عواطف و طرز فکر آدمی است. در مواردی آن را با رضامندی شغلی مترادف ذکر کرده اند. نکته مهم این است که روحیه با درجه رضامندی هر فرد در سازمان به گونه ای که نیازهای معنوی و مادی او ارضا شود، ارتباط زیاد دارد.